“YOBAZLARIN KÖY KÖY DOLAŞMAK İÇİN YOLLUKLARI MI VARDI?..”

Hasan Rıza Soyak’ın anılarından:

23 Aralık 1930 tarihi, Cumhuriyet tarihinin halka dönük ve halk için yapılmış devrimlerle bezenen ak sayfaları arasına acı bir olayın, kara, kapkara bir leke gibi düştüğü gündür.

Bu tarihte Menemen’de güç denemesine kalkışan Nakşibendi Tarikatı müritleri, cumhuriyete ve devrimlerine karşı ayaklanmış, kendilerini önlemek isteyen Yedek Subay Mustafa Kubilay’ı önce yaralamışlar, sonra da acımasızca başını keserek şehit etmişlerdi.

Bu olaydan sonra 3 Şubat 1931 günü, saat 15.00’te özel treni, Gazi Mustafa Kemal Paşa’yı, Aydın iline getirmişti. Akşamüzeri, Türk Ocağına onur verdi. Etrafına toplanan gençlere sordu:

-Tabii, çevrenizdeki köyleri gezmiş, oradakilerin hallerini, gereksinimlerini, dertlerini ve yakınmalarını dinlemişsinizdir!...

Hiçbir kimseden bir ses ve cevap gelmeyince Gazi Mustafa Kemal Paşa yine sordu:

-Buraya en yakın köyün uzaklığı ne kadardır?

Bulunanlardan biri cevap verdi:

-Efendim, yirmi dakikadır...

-Peki!... Anlatın bakalım!... Bu köyler ne haldedir!... Gereksinimleri, dertleri ve yakınmaları nelerdir?... Beni bu konuda aydınlatınız!...

Kimseden cevap yok...

Türk Ocağının Başkanı:

-Efendim... Gitmek ve ilişki kurmak istiyoruz... Ama, yolluğumuz ve taşıtımız olmadığı için köylere gidemiyoruz...

Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın yüzünün rengi solmuş, canı sıkılmıştı. Adeta kükredi:

Siz gidemiyorsunuz ama, Menemen’in bir sürü yobazı ayağına çarığı çektiği gün, sırtında torbasıyla, “Karanfil, vs. satıyorum...”diye devrimi köstekleyen yayınlarla köyleri adım adım dolaşıyor!... İsyancı şeyhlerin köy köy dolaşmak için yollukları ve taşıtı mı vardı?... Sizlerin bu uğurda alınmış en küçük bir önleminiz yok!... Türk Ocakları, düşünce yaşamında ulusa, eğiticilik yapılmalı!... Bilim, ekonomi, güzel sanatlar ve çeşitli kültür alanlarında yurttaşları yetiştirmek için öncülük yapılmalıdır!...